Standart bir PDF’in boyutu yazıcıdaki kağıtla aynıdır. Dünyanın çoğunda A4, ABD ve Kanada’da “letter” boyutundadır. Ama bu standartlar bir sınır koyamaz. Uzun zamandır bir PDF için mümkün olan en büyük boyutun, kenarları 381 km uzunluğunda, toplam alanı 145.161 km2 olan bir kare olduğu söyleniyor. Eğer bu PDF bir ülke olsaydı dünyanın en büyük 94. ülkesi olurdu. Örneğin bir PDF, aşağıdaki haritanın da gösterdiği gibi Almanya’nın yaklaşık %40’ı büyüklüğünde olurdu.
İngiltere merkezli yazılım geliştiricisi Alex Chan’e göre koyulan bu sınır doğru değil. Chan mümkün olan en büyük PDF’in aslında tüm Evren’den daha büyük olduğunu iddia ediyor.
Yıl 1991’dir ve 1982’de Adobe’yi kuran John Warnock bir bilgisayarda tasarlanan grafiklerin başka bir bilgisayarda ve basılı sayfada aynı görünmesini sağlayacak daha iyi bir yol aramaktadır. Şirketin bu yöndeki ilk protokolü, 1985’te Apple’ın LaserWriter’ına yerleştirilen PostScript’ti. Ancak Warnock daha iyisini yapmak istiyordu ve aklına gelen bir fikri bir peçeteye karaladı. Buna “Camelot Projesi” dedi ve 1993’te Taşınabilir Belge Biçimi ve bu PDF’leri işleyip okuyabilen bir program olan Acrobat ortaya çıktı.
Warnock’un bu yeniliği dijital devrime grafiksel bir destek sağladı. Buna rağmen çevirmeli ağ bağlantıları üzerinden dosyaları yükleme ve indirme çok zahmetli olduğundan PDF’ler internetin ilk yıllarında hemen tutmadı. 2008’de bir standart haline gelen PDF ücretsiz olunca yaygınlaştı. 2023’te PDF Reader Pro, işletmelerin %98’inin harici belge paylaşımı için PDF kullandığını ve yılda yaklaşık 2,5 trilyon PDF belgesinin oluşturulduğunu açıkladı. Bu toplamın %90’ının A4 ya da Kuzey Amerika mektup formatında olduğu ve geri kalanının legal ve A3 ya da diğer standart boyutlardan oluştuğu tahmin ediliyor.
Adobe’nin 1.310 sayfadan oluşan PDF Referans kılavuzuna göre “maksimum sayfa boyutu 15.000.000 inçtir.” Dört kenarı 15 milyon inç uzunluğunda olan bir karenin alanı 225 trilyon inç karedir. Bu, yukarıda belirtilen boyutlara karşılık gelir: 56.047 mil kare.
Bu boyutlar Adobe’nin kendisi tarafından tanımlanan maksimum boyut kısıtlamaları. Peki ya Alex Chan bloglarında “bu maksimum değerleri aşan bir PDF yaparsak?” diye sorarsa?
1 trilyon kullanıcı birimi
PDF ve Acrobat okuyucunun birleşik ayarları gerçekten de Yunanistan boyutunda bir belgenin oluşturulmasına izin veriyor. Birim veya sayfa boyutu açısından daha yüksek değerler girebilirseniz de Acrobat bunu görmezden gelir. Sayfa meta verileri daha yüksek olduğunu söylese bile, bir sayfanın boyutunun 15 milyon inç olduğunu söylemeye devam eder.
Ancak “Acrobat’ın aksine Preview uygulamasına koyabileceğimiz şeyler konusunda bir üst sınırı yok. 1’in ardından on iki sıfırın geldiği bir genişlik koymak benim için yeterli.” Bu, 1 trilyon kullanıcı biriminin 72’ye bölünmesiyle elde edilen yaklaşık 13,9 milyar inç demektir ve bunu dönüştürdüğümüzde sonuç 352.778 km’dir.
“Devam edebilirdim ve ettim. Sonunda, Preview’un tüm evrenden daha büyük olduğunu iddia edebileceğim bir PDF’e ulaştım. Bu da yaklaşık 37 trilyon ışık yılı kare demek. Kabul ediyorum, çoğunlukla boş alan ama evren de öyle. Bu PDF ile oynamak isterseniz, buradan alabilirsiniz. Lütfen yazdırmaya çalışmayın.”
Alex “Bu genişlik yaklaşık olarak Dünya ile Ay arasındaki mesafeye eşittir. Kontrol etmek için cetvelimi kullanmam gerekecek, ama o uzunlukta kenarları olan bir karenin Almanya’dan daha büyük olacağından oldukça eminim” diyor.
Bilginize: Gözlemlenebilir Evren yaklaşık 93 milyar ışık yılı çapında. Ve bu nedenle John Warnock ve Alex Chan’ın, tarif ettiği alan kadar büyük bir harita hakkında ünlü bir kısa hikaye yazan Jorge Luis Borges’i geride bıraktığı anlaşılıyor (“Bilimde Kesinlik Üzerine”). Bu güçlü PDF, Yaratılış’ın kendisinden bile daha büyük olabilir.
PDF Derneği’nin iddia ettiği gibi kullanıcı birimlerinin en son tanımı “desteklenen değer aralığının uygulamaya bağlı olması gerektiğini” belirtiyor. Yani en azından teoride, bir PDF’nin boyutunun üst sınırı yok. Ama pratikte Alex’in evrenden daha büyük PDF’i muhtemelen tekrarlanmaya ihtiyaç duymayan bir noktayı kanıtlıyor.
Alex Chan’in devasa boyuttaki PDF’leri hakkında yazdığı makaleyi bu linkten görebilirsiniz. stange map, universe magazine
