Google, DolphinGemma adlı yeni modelinin bu yaz açık kaynaklı hale getirileceğini söylüyor. Araştırmacılar ayrıca yunusları belirli nesneler için uydurulmuş isimleri taklit etmeleri için eğitmeye çalışıyor.
Yunuslar zekidir ve birbiriyle iletişim kurar. Diğerlerine seslenmek, kavga etmek ve eşini kendine çekmek için karmaşık tıklamalar, çığlıklar ve ıslıklar kullanırlar. Google bu sesleri daha iyi anlayabilen ve belki de insanların yunuslarla konuşmasını sağlayacak büyük bir dil modeli (LLM) geliştiriyor.
Wild Dolphin Project (WDP) araştırmacıları geride bıraktığımız kırk yılda Bahamalar’daki bir Atlantik benekli yunusu (Stenella frontalis) topluluğunun ses ve görüntülerini topladı. DolphinGemma adlı yeni yapay zeka modeli bu veritabanında eğitildi. Tıpkı LLM’lerin insan diliyle yaptığı gibi yunusların seslerini dinliyor, kalıpları belirliyor ve sonra ne olacağını tahmin ediyor.
İngiltere’deki Sussex Dolphin Project’i yöneten ama Google’ın çalışmalarında yer almayan Thea Taylor, Scientific American’dan Melissa Hobson’a yapay zekayı kullanımının bize insan bakış açısından bakamayabileceğimiz kalıpları görme fırsatı verdiğini söylüyor. LLM’ye güvenmek, bir insanın elle 100 yıldan fazla zaman harcaması gereken veri analiz sürecini de hızlandırabilir.
Google, WDP ve Georgia Tech’teki araştırmacılar da CHAT veya Cetacean Hearing Augmentation Telemetry adlı bir cihaz üzerinde çalışıyor. Bu giyilebilir teknoloji araştırmacıların yunusların hoşuna giden deniz çayırı veya sargassum gibi belirli nesnelere atıfta bulunmak için yapay zeka tarafından oluşturulan yunus benzeri sesler üretmesine olanak tanıyacak. CHAT cihazını takan dalgıçlar bir yunusun yanında yüzerken uydurulmuş sesle bir nesne isteyecek ve bunu birbirine aktaracak. Daha sonra, örneğin bir yunus deniz çayırına karşılık gelen sesi taklit ederse, bir araştırmacı ona deniz çayırı vererek ödüllendirecek.
Project CETI (Cetacean Translation Initiative)’deki bilim insanları da sperm balinalarını anlamak için yapay zeka kullanıyor. Earth Species Project, NatureLM modelini kullanarak çeşitli türlerdeki hayvanlardan gelen sesleri işlemeyi amaçlıyor. Bu arada DeepSqueak, yaratıkların ne zaman stres altında olduğunu belirlemek için kemirgen gıcırtılarını analiz eden bir yazılım.
Pek çok bilim insanı hayvanların kimi sesler çıkarıp bunlarla anlaşmasının bir dilleri olduğu anlamına gelmediğini söylese de Google, DolphinGemma’yı bu yaz açık kaynaklı bir model olarak yayınlayacağını ve araştırmacıların bunu diğer yunus türleriyle birlikte kullanmalarına olanak tanıyacağını söylüyor. Şirket, açıklamasında “Dünya çapındaki araştırmacılara kendi akustik veri kümelerini çıkarmaları, desenleri aramayı hızlandırmaları ve bu zeki deniz memelileri hakkındaki anlayışımızı topluca derinleştirmeleri için araçlar sağlamayı umuyoruz” diye yazıyor.
smithsonian
